De schuldenproblematiek in ons land neemt toe en wordt complexer. Ongeveer één op de zes Nederlandse huishoudens loopt momenteel risico op problematische schulden. De samenstelling van deze groep huishoudens wordt diverser. Voorheen waren het voornamelijk bijstandontvangers met een risico op schulden, tegenwoordig maken steeds meer ZZP’ers en tweeverdieners deel uit van die groep. Als problematische schulden daadwerkelijk ontstaan heeft dit een ontwrichtende werking. Op individueel niveau kan het leiden tot diverse sociaal-psychologische problemen. Op maatschappelijk niveau zorgen problematische schulden voor veel kosten. Voor een groot deel slaan deze kosten neer bij gemeenten en bedrijven.
Effectieve schuldpreventie is voor gemeenten daarom van groot belang. Dit wordt ook door de landelijke politiek onderkend. Zo heeft staatssecretaris Klijnsma in 2013 besloten gemeenten meer middelen te geven voor schuldpreventie. Onderzoek naar de doeltreffendheid van schuldpreventie vindt echter nog bij weinig gemeenten plaats. De onderzoeken die wij uitgevoerd hebben laten veel verbeteringsmogelijkheden zien.
Als Rekenkamer(commissie) heeft u de mogelijkheid om het onderwerp ‘schuldpreventie’ tegen een laag tarief door ons te laten onderzoeken. Ons onderzoek geeft inzicht in de doeltreffendheid en doelmatigheid van de huidige aanpak. Ook geven wij aan waar verbeterpunten liggen.
Onderzoeksopzet
De centrale vraag in dit onderzoek luidt:
In hoeverre voldoet het gemeentelijk schuldpreventiebeleid aan de what-works principes?
De deelvragen hierbij zijn:
- Hoe is het preventiebeleid vormgegeven?
- Is het preventiebeleid in lijn met principes die in praktijk succesvol zijn gebleken?
- Hoe kan de doeltreffendheid en doelmatigheid van het preventiebeleid vergroot worden?
Om een oordeel te geven over de doeltreffendheid en doelmatigheid hanteren wij een normenkader. Dit normenkader is gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken en praktijkervaring.
- De vastgestelde visie en beleid
- Samenwerking met ketenpartners
- De toepassing van what-works principes
- Leercyclus op basis van monitoring
- Financiën
Stappen in het onderzoek
In ons onderzoek zetten we de volgende stappen:
1. Startbijeenkomst
Tijdens de startbijeenkomst nemen wij de opzet en planning van het onderzoek met de Rekenkamer(commissie) door.
2. Deskresearch
Wij bestuderen het beleid, de ingezette preventiemaatregelen, de budgetten en resultaten van schuldpreventie. De benodigde informatie hiervoor vragen wij op bij de gemeente en betrokken organisaties.
3. Interviews
Als verdieping op de documentstudie interviewen wij binnen de gemeente en betrokken organisaties sleutelfiguren rondom schuldpreventie.
4. Analyse
Onze bevindingen toetsten wij aan het opgestelde normenkader. Op basis hiervan beantwoorden wij de centrale vraag. Vervolgens formuleren wij aanbevelingen voor het verbeteren van de doelmatigheid en doeltreffendheid.
5. Rapportage
In heldere taal doen wij verslag van onze bevindingen, conclusies en aanbevelingen.
6. Bespreking en/of presentatie
Het rapport bespreken wij met de Rekenkamer(commissie) en/of presenteren wij aan de gemeenteraad en het College.
Referenties
Wij voeren voor diverse gemeenten en Rekenkamer(commissies) onderzoek uit naar armoedebeleid en (preventieve) schuldhulpverlening. Ook zijn wij sterk betrokken bij kennisdeling over deze thema’s. Zo hebben wij afgelopen juni het symposium ‘werkt preventieve schuldhulpverlening wel?’ georganiseerd. Ruim 60 medewerkers van gemeenten, woningbouwcoöperaties, kredietbanken en werkgeversorganisaties waren hierbij aanwezig.
Doorlooptijd en kosten
De doorlooptijd van dit onderzoek is doorgaans zes weken. Dit onderzoek bieden wij voor het vaste tarief van € 5.000 inclusief reiskosten, exclusief BTW aan.
Wilt u onderzoek laten doen naar dit actuele thema en inzichten krijgen in verbeterpunten? Neem contact op met Cees Verhagen – verhagen@cabgroningen.nl