De overheid speelt een cruciale rol bij innovatie. Met deze constatering rekent Mazzucato af met de mythe van een bureaucratische, niet ondernemende staat. Mazzucato laat aan de hand van een groot aantal casestudy’s zien dat private partijen pas investeren als grote, risicovolle overheidsinvesteringen succesvol zijn gebleken. Vervolgens zijn private partijen in staat flinke winsten te maken. Hierdoor profiteren bedrijven enorm van innovaties die mogelijk gemaakt zijn door publieke financiering.
De staat krijgt weinig rendement op succesvolle investeringen
Wat krijgen overheden terug voor succesvolle investeringen innovatie? Het antwoord is simpel: heel weinig. Bedrijven als Apple ontkomen aan het betalen van belasting in het land dat innovaties gefinancierd heeft waarmee zij grote winsten maken. Hiervoor zetten zij onder meer allerlei dochterondernemingen op in belastingparadijzen. Mazzucato stelt dan ook dat het rendement van ‘revolutionaire’ staatsinvesteringen vrijwel geheel geprivatiseerd is.
Apple als voorbeeld
Eén van de voorbeelden die Mazzucato noemt zijn de succesvolle Apple producten als de iPod, iPhone en iPad. De kerntechnologieën die in deze producten zitten zijn het resultaat van decennialange overheidssteun voor innovatie. Anders dan vaak gedacht is Apple daardoor niet zozeer een bedrijf dat zich richt op ontwikkeling van nieuwe technologieën. Veel meer integreert het bedrijf op een slimme manier diverse technologieën die voor het grootste deel uitgevonden zijn met steun van belastinggeld.
Onderschatting innovatief vermogen overheden
Overheden zijn volgens Mazzucato niet in staat te laten zien welke rol zij spelen op het gebied van innovatie. Het effectieve en innovatieve vermogen van de staat wordt dan ook flink onderschat. Sterker nog, bedrijven die profiteren van overheidsinvesteringen lobbyen zelfs voor minder regels en belasting. Bedrijven als Apple, Goolge, Amazon en Microsoft zijn sterk afhankelijk van door de overheid gefinancierde innovatie en betalen door belastingconstructies al weinig belasting. Toch lobbyen zij bij de wetgever voor een versoepeling van (belasting)regels.
Toekomst
Wat is nu nodig? Mazzucato noemt dat er een duidelijk perspectief moet komen op de invloed die staatsinvesteringen hebben op de groei van commerciële organisaties. Dit leidt onder meer tot meer draagvlak voor toekomstige overheidsinvesteringen. Ook moeten succesvolle staatsinvesteringen de overheid meer rendement gaan opleveren. Hiermee kunnen verliezen gedekt worden en toekomstige investeringen gefinancierd worden